در تعریف شخصیت باید گفت که شخصیت هر انسان ترکیبی از ویژگی‌های منحصر به فرد است که تمامی جوانب زندگی او را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما آیا امکان تغییر شخصیت وجود دارد؟ به عنوان مثال آیا یک فرد عصبی، می‌تواند خشم خود را فرونشاند یا یک فرد خجالتی آیا می‌تواند به سخنوری قهار تبدیل شود؟ سوالاتی که در مورد شخصیت وجود دارد از گذشته‌های دور همواره آدمی را به چالش کشانده است، چرا که انسان موجودی پیچیده است و به راحتی نمی‌توان او را پیش بینی کرد. درحالی که انسان می‌تواند با شناخت ابعادی از شخصیت خود به خودشناسی و کمال برسد. در ادامه مقاله به تعریف شخصیت و بررسی ابعاد آن می‌پردازیم.
چگونگی پیدایش شخصیت
شخصیت تحت تاثیر وراثت، محیط، عوامل اجتماعی و زیستی شکل می‌گیرد. هر فردی با ویژگی‌های منحصر به فرد ژنتیکی متولد می‌شود، اما محیط و شیوه فرزندپروری نیز نقش اساسی در شکل گیری شخصیت فرد ایفا می‌کنند.
بعد فرهنگی هر جامعه نیز در شکل گیری شخصیت فرد نقش اساسی دارد. برای مثال برخی خصوصیات شخصیتی در یک جامعه مورد پسند است، اما در جامعه دیگر مورد نکوهش قرار می‌گیرد. از عوامل زیستی می‌توان به نقش هورمون‌های تستوسترون در تکانشگری یا هورمون مونوآمین اکسیداز در سطح فعالیت‌های اجتماعی فرد اشاره کرد.
سازگاری در مقابل ناسازگاری
مقوله شخصیت به دو بخش اصلی سازگار و ناسازگار تقسیم می‌شود. همان طور که در تعریف شخصیت گفته شد، شخصیت هر فرد دارای ثبات است؛ با این حال شخصیت سازگار از این توانایی برخوردار است که در ارتباط با تغییرات موقعیتی انعطاف پذیری داشته باشد. فردی با شخصیت سازگار، در برخورد با مشکلات و چالش‌های زندگی انعطاف پذیری بیشتری داشته و از سطح تاب آوری بالاتری برخوردار است. ولی شخصیت‌های ناسازگار در مواجهه با شرایط مختلف و درست زمانی که فرد باید تغییراتی در رفتار یا تصمیم گیری خود ایجاد کند، انعطاف ناپذیر می‌شوند.
اختلال شخصیت چیست؟
اختلالات شخصیت، الگوی بادوام و ناسازگارانه رفتاری یا تجربه درونی فرد هستند که به نوجوانی یا جوانی بر می‌گردد و حداقل در دو حیطه شناخت، هیجان پذیری، عملکرد فردی و کنترل تکانه آشکار می‌شود. این الگوی انعطاف ناپذیر در موقعیت‌های فردی و اجتماعی مختلف کاملا مشهود بوده و موجب پریشانی یا اخلال در عملکرد فرد می‌شود. این افراد در دور باطلی گرفتار می‌شوند و به دلیل سبک شخصی آشفته‌شان دیگران را آزرده می‌کنند؛ همچنین آن‌ها معمولا شیوه‌های برقراری ارتباط مشکل آفرینی دارند. اختلال شخصیت تمامی جنبه‌های زندگی فرد را در بر می‌گیرد و به این دلیل که فرد مبتلا وجود هر گونه بیماری را انکار می‌کند، درمان این بیماران مشکل است.
آیا امکان تغییر شخصیت وجود دارد؟
همان طور که در تعریف شخصیت گفته شد، ویژگی‌های با ثباتی در افراد وجود دارد، ولی ممکن است که در پاسخ به موقعیت‌های مختلف تغییر کنند. مجموعه صفات شخصیتی فرد، یک سازمان روانی منسجم و معناداری را می‌سازد که در طول زمان، دستخوش تغییر زیادی نمی‌شود مگر اینکه خود فرد خواهان آن باشد. هر چه شخص در سنین پایین‌تر بوده و این تغییر با میل قلبی همراه باشد احتمال موفقیت فرد بالاتر است.
شخصیت چگونه ارزیابی می‌شود؟
شما می‌توانید به منظور بررسی و ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی‌تان از تست‌های روان شناسی که بدین منظور طراحی شده‌اند، استفاده کنید. خوشبختانه امروزه امکان ارزیابی شخصیت به صورت تست‌های آنلاین نیز وجود دارد. برای ارزیابی دقیق‌تر ابعاد شخصیتی، انجام مصاحبه تشخیصی لازم بوده تا شما بتوانید به یک خودشناسی کامل دست یابید. هر چه زودتر به خودشناسی برسید زمان بیشتری برای رسیدن به خوشحالی واقعی و اهداف خود در زندگی خواهید داشت.
شما می توانید برای شناخت بیشتر خود از تست دیسک(Disc) که یکی از قوی ترین تست های شخصیت است، در مرکز روانشناسی ندای آرامش روان استفاده کنید.
